Ι.Μ. Οσίου Σεραφείμ

Ο Όσιος Σεραφείμ, ο Δομβοΐτης, (κατά κόσμον Σωτήρης) γεννήθηκε στο Ζέλι Φθιώτιδας περί το 1527. Από μικρή ηλικία και παρά την άρνηση της οικογένειάς του, μετέβη στο μικρό μοναστήρι του Προφήτη Ηλία στο όρος Κάρκαρα, όπου έχτισε ναό στο όνομα του Σωτήρος Χριστού και ασκήτευσε σε μία σπηλιά. Αναζητώντας την απόλυτη ηρεμία και την αδιάλειπτη προσευχή, έφυγε από εκεί και μετέβει στη μονή των Αγίων Αναργύρων στην Αταλάντη, προτού καταλήξει στη βυζαντινή μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος στο όρος Σαγματά της Βοιωτίας. Εκεί ήταν όπου έγινε μοναχός και έλαβε το όνομα Σεραφείμ, και στη συνέχεια χειροτονήθηκε διάκονος και αργότερα, πρεσβύτερος.

Τελικά, καταλήγει στο όρος Ελικώνα, και συγκεκριμένα στα δυτικά του όρους στην περιοχή Δομπού, όπου χτίζει το ναό του Σωτήρος και λίγα κελιά για τους μοναχούς που κάλεσε κοντά του. Όμως για μία ακόμη φορά, ο Όσιος δεν είχε την ηρεμία που αναζητούσε λόγω της μεγάλης προσέλευσης πιστών, και έπειτα από δέκα χρόνια παραμονής του εκεί, εγκατέλειψε το μοναστήρι και κατέφυγε σε μία κορυφή δύο ώρες μακριά. Η συγκεκριμένη κορυφή φέρει πλέον το όνομα “Κελί του Οσίου”. Η παραμονή του Οσίου στην κορυφή δεν κράτησε πολύ. Επέστρεψε πάλι στο μοναστήρι και άρχισε την ανοικοδόμηση ενός νέου σταυροπηγιακού μοναστηριού (μοναστήρι που υπαγόταν στο Οικουμενικό Πατριαρχείο και όχι στην Αρχιεπισκοπή) στο όνομα της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Χριστού, όπως ακριβώς ήταν η επιθυμία της Παναγίας. Η ανοικοδόμηση του μοναστηριού ήταν η αιτία σύλληψης του Οσίου από τους Τούρκους, μετά από καταγγελία των κατοίκων της περιοχής. Οι Τούρκοι έγιναν μάρτυρες των θαυμάτων του Οσίου και τον απελευθέρωσαν αμέσως. Η μονή ολοκληρώθηκε το 1599.

Ο Όσιος εκοιμήθει τρία χρόνια μετά την ολοκλήρωση του μοναστηριού, τον Μάιο του 1602, έχοντας πρώτα δει την κοίμησή του. Οι μοναχοί τον ενταφίασαν στο παλιό μοναστήρι, όπως ο ίδιος είχε ορίσει, έπειτα όμως από δύο χρόνια, μετέφεραν το ιερό λείψανο στο πρόναο της νέας μονής.

Η μονή έχει συνεχή λειτουργία από την ίδρυσή της έως σήμερα. Το Καθολικό της είναι βυζαντινού ρυθμού, τετρακίονο με τρούλο. Κατά την Επανάσταση του 1821, οι μοναχοί υποστηρίζουν και ενισχύουν τον αγώνα με κάθε τρόπο. Μάλιστα, το 1826, ο οπλαρχηγός Γεώργιος Καραϊσκάκης εγκαταστάθηκε για κάποιο διάστημα στη μονή και έδωσε μάχη με τα στρατεύματα των Τούρκων. Σήμερα, στη μονή βρίσκεται η Αγιά Κάρα και μέρος των Ιερών Λειψάνων του Οσίου, καθώς και μία εικόνα του, η οποία χρονολογείται στον 17ο αιώνα. Επίσης, τηρείται “άβατον” για τις γυναίκες κατ’ εντολή του Οσίου, οι οποίες έχουν πρόσβαση στο μικρό ναό της Παναγίας έξω από το μοναστήρι. Η μνήμη της κοίμησης του Οσίου εορτάζεται πανηγυρικά στις 6 Μαΐου.